شعور حسینی

مساله ولایت یكی از اركان اصلی اسلام است كه در روایات، احادیث و آیات قرآن كریم به آن اشاره شده و اهتمام پیامبر اكرم (ص ) كه بارها از حضرت علی (ع) به عنوان وصی و ولی مومنان پس از خود یاد كرده‌اند به خوبی اهمیت این جایگاه مهم را نشان می دهد.
خداوند متعال نیز در آیه 67 سوره مائده ابلاغ ولایت را روز اتمام و اكمال دین می شمارد و این اهمیت كافی بود تا حضرت زهرا (س) دختری كه از سوی پدر بزرگوارش ام ابیها لقب گرفته است تمام قد به دفاع از ولایت این عمود خیمه اسلام برخیزد و در این راه روشنگری كند.

خطبه فدكیه حضرت زهرا (س ) یكی از نمونه های دفاع حضرت از شان و جایگاه حضرت علی (ع) است. این خطبه بنا به نقل ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه،حدود 10 یا 12 روز پس از رحلت پیامبر (ص ) در مسجدالنبی ایراد شده است.

ادامه »

برای مصانعه یک معادل فارسی دقیق نیست. شاید بشود گفت سازش کاری، یا ملاحظه کاری، یا معامله گری. اما با این که همه اینها مصانعه هستند، ولی مصانعه بیش از اینها است. آنگاه که به علی پیشنهاد کوتاه آمدن در عزل معاویه می شد، این کار در تعبیرات علی و یارانش نوعی مصانعه تعبیر می شد.

 علی حتی از اینکه به خاطر مصلحت، از آن نوع مصلحتهائی که سیاستمداران خود را با آنها تطبیق می دهند، یک ساعت اجازه دهد معاویه سر کار خود بماند امتناع کرد و آن را مصانعه می دانست.

« استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب نهضتهای اسلامی در صد ساله اخیر(صفحه 102-99) چنین می نویسد:

ادامه »

هدایت و راهیابی برای طی کردن مسیری که انسان را به سعادت برساند، به طور فطری در انسان وجود دارد . در کنار این امر فطری عوامل زیادی وجود دارد که می تواند مایه گمراهی او گردد . حضرت امیر علیه السلام به مناسبت های گوناگون عوامل گمراهی انسان ها را بیان کرده است . شناخت این عوامل برای افراد با ایمان و هوشیار، مایه تکامل و سبب استواری مبانی دینی و اخلاقی می گردند .

در این نوشته برآنیم تا از منظر برترین مرزبان هدایت، عوامل تهدید کننده هدایت جامعه را بیان کنیم .

1- هوای نفس

غرایز و احساسات مایه بقاء زندگی انسانند به طوری که اگر از زندگی انسان حذف گردند، انسان به نابودی کشیده می شود . با این حال باید توجه داشت که اگر این غرایز تعدیل نشوند و حد و مرزی برای آن ها مشخص نگردد، و انسان بازیچه غرایز سیری ناپذیر خویش قرار گیرد، بسوی نابودی قدم برمی دارد .

در حقیقت هوی و هوس همان غرایز و احساسات حیوانی است که اگر از طریق معقولی محدود گردد، مایه بقاء زندگی انسان است و اگر لجام گسیخته گردد انسانیت انسان را نابود می کند .

از دیدگاه امیرالمؤمنین علیه السلام تنها وسیله ای که می تواند هوای نفس را مهار کند، «تقوای الهی » است

ادامه »

آن حضرت در کار دین، سخت گیر و بی اغماض بود. همین عامل او را برای بعضی از اهل زمانه تحمل ناپذیر کرده بود.

می گویند: علی علیه السلام امر کرد، قنبر، مردی را حد بزند. قنبر تحت تاثیر احساسات، سه تازیانه اضافه زد. علی علیه السلام آن مرد را وادار کرد قنبر را، برای جبران آن زیادی، سه تازیانه بزند. (26)

علی علیه السلام با مشاهده کوچکترین انحراف از نمایندگان و عمال خویش شدیدا دلتنگ می شد و با ارسال نامه ای شدید اللحن آنان را به خطای خویش متوجه می ساخت. این نامه ها فراوان است. در اینجا تنها به نقل قسمتی از نامه علی علیه السلام به عثمان بن حنیف مبادرت می ورزیم.

عثمان بن حنیف، پیر مرد با سابقه و پرهیزگاری بوده است که از طرف امیرمؤمنان علی علیه السلام به فرمانداری بصره برگزیده می شود. شبی یکی از توانگران بصره او را مهمان می کند و مجلس ضیافتی بس باشکوه به خاطر وی ترتیب می دهد. گزارش این ضیافت به گوش آن حضرت می رسد بر پیشوای بینوایان، بس گران می آید که میان یکی از عمال وی، با طبقه مرفه و اشراف «روابط سر سفره » برقرار شود، لذا نامه ای را به «عثمان بن حنیف » می نگارد:

ادامه »

پیش گفتار
اگر چه پس از رحلت پیامبرصلی الله علیه وآله و در دوره زعامت خلفا، امیرالمؤمنین علیه السلام همواره بر این که خلافت حق او و وصیت پیامبر است، پای می فشرد، اما به اتفاق همه تاریخ نویسان، وقتی پس از قتل عثمان مسلمانان به آن حضرت روی آوردند، علی علیه السلام تقاضای ایشان را رد کرد و فرمود:

مرا رها کنید و دیگری را برگزینید، من برای شما وزیر و مشاور خواهم بود. (1)

مردم آن چنان اصرار کردند که امام حاضر شد. به نقل طبری، مهاجران و انصار به غیر از هفت نفر از جمله سعدبن ابی وقاص و عبدالله بن عمر و محمدبن مسلمة و اسامة بن زید و نعمان بن البشیر و زیدبن ثابت با امام بیعت کردند (2) .

اولین نفری که با امام بیعت کرد طلحه بن عبدالله، دومین نفر زبیربن العوام بود.

در میان خلفای چهارگانه فقط علی علیه السلام با تقاضا و استدعای مسلمانان و بر اساس رای عمومی مهاجرین و انصار (بدون اعمال زور یا تهدید) به خلافت رسید.

آگاهی علی علیه السلام از مشکلات و موانع حکومت
امام علیه السلام بعد از کشته شدن عثمان هنگام بیعت مردم با وی فرمود:

ادامه »